سنجش عوامل بالقوّه مخاطره‌زای زمین‌لرزه احتمالی شهر تهران

یکی از موضوع‌هایی که بیشتر شهرهای جهان با آن دست به گریبانند، زلزله است که بی‎توجّهی به آن خسارات جبران‌ناپذیری به دنبال خواهد داشت. شهر تهران به لحاظ عوامل طبیعی از قبیل محدود شدن بین رشته‌کوه‌های البرز، وجود گسل‌های فراوان و همچنین عوامل انسانی از جمله وجود بافت‌های فرسوده و ناکارآمد در دل این شهر، ساخت و سازهای بی‌رویه و فراوان بدون رعایت حریم گسل،مستعد خطر لرزه‌ای بسیاری است. بررسی پتانسیل‌های محیطی، فیزیکی - کالبدی و اقتصادی - اجتماعی مخاطره‎زای زلزله در شهر تهران هدف اصلی این پژوهش است. برای این منظور، نخست اطّلاعات حاصل از شاخص‌های عوامل محیطی، کالبدی - فیزیکی و عوامل اقتصادی - اجتماعی در رابطه با کیفیّت بناها، آسیب‌پذیری و لرزه‌خیزی از محدودة مورد مطالعه با استفاده توزیع پرسشنامه بین 88 کارشناس متخصّص در رشته‌های مرتبط با موضوع تحقیق به دست آمد. سپس اطّلاعات حاصل از پرسشنامه‎ها در رایانه وارد و کدگذاری شد و با استفاده نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل‎ قرار گرفت.با توجّه به کیفی‌بودن متغیّرها و داشتن مقیاس رتبه‌ای و کم‌بودن حجم نمونه از آزمون t برای آزمون نتایج استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که به ترتیب عوامل محیطی، کالبدی و اقتصادی - اجتماعی در سطح خیلی‌زیاد، زیاد تا متوسّط داری درجة اهمّیّت بوده و سبب ایجاد مخاطره در سطح متوسّط تا خیلی‌زیاد می‌شود که عوامل محیطی بیشترین و اقتصادی - اجتماعی کمترین مخاطره را ایجاد می‎کنند.